Makrama dla początkujących: Opanuj Podstawy i Sztukę Węzłów!
Jak rozpocząć przygodę z makramą?
Makrama, tradycyjna sztuka ręcznego wiązania sznurków, powraca z wielkim impetem do nowoczesnych przestrzeni. Choć swoje korzenie ma w starożytności, do Europy dotarła w średniowieczu, osiągając szczyt popularności w latach 70. minionego wieku. Teraz, z nowym zapałem, wkracza do współczesnych wnętrz! Nasze rękodzielnicze mistrzynie, posługując się kilkoma metrami bawełnianego sznurka, potrafią stworzyć wyjątkowe dekoracje ścienne, kwietniki, breloczki i lampy! Makramowe ozdoby doskonale ocieplą Twoje mieszkanie, nadając mu naturalnego uroku i boho stylu! Co więcej, idealnie wpisują się w trendy ekologiczne, więc nie sposób przejść obok nich obojętnie!
Odpowiedni dobór sznurka
Pierwszą bardzo istotną kwestią jest odpowiedni wybór sznurka. Wyróżniamy:
Plecione sznurki do makramy bawełniane
Plecione sznurki do makramy stanowią najbardziej podstawową opcję spośród dostępnych wariantów. Tworzone są one z splecionych nitek o zwartej strukturze. Doskonale nadają się do wyplatania dekoracji o eleganckim charakterze, takich jak makramowe ozdoby ścienne, łapacze snów, breloczki czy ścianki ślubne. Jedną z ich największych zalet jest to, że są idealne dla osób początkujących. Pozwalają one bowiem na wielokrotne rozplatanie i ponowne zaplatanie bez uszkodzenia struktury sznurka, co umożliwia eksperymentowanie i naukę. Sznurki plecione cechuje także wysoka wytrzymałość, a ich końcówki nie rozplątują się samoistnie. Niestety, mają one też pewne wady. Ze względu na gęsty rdzeń mogą one wyglądać nieestetycznie po przycięciu, zwłaszcza w przypadku sznurków z rdzeniem poliestrowym.
Sznurki do makramy skręcane pojedynczo
Kolejnym rodzajem materiału do makramy są sznurki skręcane pojedynczo, które składają się z pojedynczych nitek materiału, skręconych razem w jednym kierunku. Sznurki te nie posiadają rdzenia, co sprawia, że wyglądają estetycznie nawet po przycięciu. Doskonale prezentują się w makramowych ozdobach ściennej, biżuterii, aniołkach czy lampionach. Są one również delikatne w dotyku, co ułatwia pracę z nimi. W przeciwieństwie do sznurka plecionej, można je rozczesać, aby stworzyć unikalne zakończenia dekoracji, takie jak makramowe liście czy chwosty. Jednakże są one bardziej podatne na błędy i trudniejsze w obróbce, ponieważ tracą swój oryginalny kształt i elastyczność podczas rozplątywania, co uniemożliwia ponowne zaplatanie.
Sznurki do makramy 3PLY - potrójnie skręcane
Ten rodzaj sznurka do makramy, nazywany również sznurkiem 3PLY lub linką bawełnianą, składa się z trzech skręconych rdzeni, które w zasadzie są cienkimi sznurkami skręcanymi pojedynczo. Jest on bardzo wytrzymały, dlatego idealnie nadaje się do tworzenia makramowych mebli, takich jak hamaki czy huśtawki. Jest on przyjemny w dotyku i można go rozczesać, choć jest to stosunkowo trudne. Końcówki sznurka 3PLY mogą się rozwarstwiać, a mocno splecione rdzenie tracą swoją oryginalną strukturę podczas rozplątywania. Z tego powodu nie jest on odpowiedni dla osób początkujących.
Sznurki polipropylenowe
Sznurek polipropylenowy jest popularnym materiałem używanym w technice makramy ze względu na swoje liczne zalety. Polipropylen to syntetyczny polimer, który cechuje się wytrzymałością, odpornością na warunki atmosferyczne i wilgoć, co czyni go doskonałym wyborem do różnych zastosowań, w tym również do tworzenia ozdób i przedmiotów z makramy. Oto kilka kluczowych informacji na temat sznurka polipropylenowego w makramie:Wytrzymałość: Sznurek polipropylenowy jest wyjątkowo wytrzymały, co sprawia, że jest idealny do wykonywania trwałych i solidnych węzłów oraz ozdób makramowych. Dzięki tej cechowej jest odpowiedni nawet do tworzenia większych projektów, takich jak dywaniki, zasłony czy dekoracje ścienne.
Teraz już wiesz, jak różnią się podstawowe rodzaje sznurków do makramy. Jeśli dopiero zaczynasz przygodę z makramą, wybierz klasyczny sznurek pleciony, który nie tylko jest najmniej podatny na błędy, ale również najbardziej ekonomiczny. Jeśli jednak już opanowałeś podstawowe techniki, koniecznie wypróbuj sznurki skręcane.
Dodatkowe przydatne narzędzia w Makramie
Oto lista narzędzi, które będą niezbędne podczas tworzenia makramowych projektów:
Nożyczki: Ostre i wygodne nożyczki są kluczowe. Nożyczki krawieckie o długości 21-23 cm są doskonałym wyborem do cięcia makramy, obcinania pojedynczych sznurków i wykańczania prac. Inwestycja w dobre jakościowo nożyczki znacząco ułatwia pracę.
Taśma klejąca: Papierowa taśma klejąca przyda się do zaklejania końcówek sznurków skręcanych i 3PLY, co zapewni im trwałość.
Miarka krawiecka: Niezbędna do cięcia sznurków na odpowiednie długości.
Podkładka i szpilki: Do tworzenia mniejszych projektów przyda się gruba podkładka i szpilki. Można użyć dedykowanej podkładki do makramy, ale równie dobrze sprawdzi się mała tablica korkowa, piankowy puzzel z dziecięcej maty, pianka tapicerska lub podkładka z trawy morskiej.
Szczotka i grzebień do rozczesywania sznurków: Mała, precyzyjna szczotka z metalowymi ząbkami świetnie sprawdzi się podczas rozczesywania sznurków, zwłaszcza przy tworzeniu makramowych listków czy aniołków. Zwykły plastikowy grzebień z gęstymi ząbkami będzie przydatny do dokładnego ułożenia włókien sznurka.
Posiadanie tych narzędzi ułatwi pracę nad makramowymi projektami i sprawi, że proces będzie bardziej sprawnie przebiegał.
Podstawowe węzły w makramie
Początki w makramie wymagają opanowania kilku podstawowych splotów, które są niezbędne. Pozostałe sploty to głównie modyfikacje tych podstawowych. Co ciekawe, gdy zaczynasz tworzyć makramę, naturalnie zaczynasz eksperymentować i być może nawet stworzysz własny, unikatowy splot.
W tym artykule dowiesz się o 3 fundamentalnych węzłach:
- Węzeł mocujący
- Węzeł płaski
- Węzeł żebrowy
Z tą wiedzą możesz śmiało wkroczyć w świat makramy! Wystarczy odrobina cierpliwości, ulubiona muzyka oraz filiżanka dobrej herbaty lub kawy - a także oczywiście sznurek, twoje ręce i miejsce do pracy.
Węzeł mocujący
Węzeł mocujący, jak sama nazwa wskazuje, służy do przypięcia sznurków do podłoża w makramie. Może to być drewniany drążek, inny sznurek, drewniane kółko lub każdy inny przedmiot, na którym można umieścić sznurek.
Irena Kotecka, Relaks z Makramą, Wydawnictwo Watra, Warszawa 1998, Wydanie 1, str.8
Aby umocować sznurek, który chcesz użyć, złoż go na pół, a następnie połóż zagiętą część nad miejscem mocowania. Następnie przesuń górny koniec pod spód zagiętej części.Przełóż obie końcówki sznurka przez pętlę, którą utworzyłeś.Naciągnij oba wolne końce, aby dokładnie zaciągnąć węzeł - i gotowe!
W niektórych projektach używa się odwróconego węzła mocującego. Procedura jego tworzenia jest podobna, z tą różnicą, że początkowo miejsce zagięcia sznurka należy umieścić pod miejscem mocowania, a następnie przesunąć go na górę, z przodu mocowania. Następnie przewlecz obie końcówki sznurka przez pętlę. Dzięki temu w przedniej części pracy nie będzie widoczny fragment pętelki obejmujący końcówki sznurka.
Irena Kotecka, Relaks z Makramą, Wydawnictwo Watra, Warszawa 1998, Wydanie 1, str.8
Węzeł płaski
Najczęściej spotykanym węzłem w sztuce makramy jest węzeł płaski, nazywany również tkackim. Węzeł płaski podstawowy tworzy się z czterech sznurków, gdzie dwa zewnętrzne sznurki - pierwszy i czwarty - pełnią rolę wiążących, a dwa sznurki środkowe stanowią rdzeń węzła.Węzeł płaski pojedynczy (rys.a): Sznurek czwarty przechodzi przez rdzeń na lewy brzeg węzła. Sznurek pierwszy kładzie się na sznurek czwarty, przesuwa się pod rdzeń i wyciąga przez utworzoną pętelkę zrobioną ze sznurka czwartego na prawy brzeg węzła (rys.b). Ten węzeł płaski pojedynczy jest związany na prawą stronę.Węzeł płaski podwójny (rys.c): Po związaniu pojedynczego węzła płaskiego wiąże się pod nim drugi węzeł, kierując sznurek w odwrotnym kierunku z lewej strony na prawą (rysc). Sznurek czwarty przechodzi przez rdzeń na prawy brzeg węzła. Sznurek pierwszy kładzie się na sznurek czwarty, przesuwa się pod rdzeń i wyciąga przez utworzoną pętlę, zrobioną ze sznurka czwartego, na lewy brzeg węzła (rys.d). Te dwa związane węzły płaskie, jeden na prawą, a drugi na lewą stronę, noszą nazwę podwójnego węzła płaskiego. Więcej niż dwa węzły płaskie związane jeden pod drugim nazywa się słupkiem.
Irena Kotecka, Relaks z Makramą, Wydawnictwo Watra, Warszawa 1998, Wydanie 1, str.13
Węzły żebrowe
W sztuce makramy obok węzłów płaskich równie ważne są węzły żebrowe, które swoim wyglądem przypominają nawleczone na nitkę koraliki. Węzeł żebrowy nie jest dosłownie wiązany, lecz raczej nawijany. Można więc używać zarówno terminu "nawinąć węzeł żebrowy", jak i "związać węzeł żebrowy".
Jeden sznurek wiążący zawsze nawija po dwie pętelki na sznurek wiodący. Dwukrotne nawinięcie pętelek na sznurek wiodący tworzy węzeł żebrowy.Węzły żebrowe dzielą się na cztery rodzaje:Węzły żebrowe poziome, które wiąże się z prawej na lewą stronę i z lewej na prawą. Wiązanie w ten sposób bez zmiany sznurka wiodącego daje równy pas splotu.Węzły żebrowe skośne, używane do tworzenia wzorów geometrycznych, takich jak kwadraty, trójkąty, romby, owale oraz motywy muszelek, fasolek, zabudowanych kwadratów i pasów skośnych.Węzły żebrowe ukośne, zwane także tweedowymi, których splot przypomina tkaninę wykonaną na krosnach.Węzły żebrowe pionowe, które umożliwiają tworzenie kolorowych wzorów. W każdym punkcie wiązania wyrobu można dodać dodatkowy sznurek wiążący w odmiennym kolorze.Różnorodność węzłów żebrowych oraz wprowadzenie różnych kolorów sznurków dają nieograniczone możliwości w tworzeniu makramy. Węzły żebrowe poziome, skośne i ukośne składają się z dwóch sznurków. Pierwszy sznurek jest wiodący, nadając kierunek wiązania, podczas gdy drugi sznurek, będący sznurkiem wiążącym, nawija dwie pętelki żebrowe.Sznurek wiodący trzyma się pod kątem, który odpowiada układowi węzłów żebrowych. Prawidłowy sposób trzymania sznurka wiodącego przy wiązaniu węzłów żebrowych poziomych jest pokazany na rysunkach. Drugi sznurek jest sznurkiem wiążącym, który nawija dwie pętelki żebrowe. Sznurek wiodący może w każdej chwili stać się sznurkiem wiążącym, a sznurek wiążący może pełnić rolę sznurka wiodącego, w zależności od kierunku i miejsca wiązania.Zasadnicza różnica w wiązaniu oraz wyglądzie zewnętrznym węzłów poziomych, skośnych i ukośnych w porównaniu z węzłami pionowymi polega na tym, że w pierwszych trzech węzłach jeden sznurek jest wiodący, a pozostałe są wiążące. Każdy sznurek wiążący nawija dwie pętelki żebrowe na sznurek wiodący, a kierunek układania sznurka wiodącego określa rodzaj węzła. Pętelki żebrowe układają się pionowo obok siebie, przypominając układ koralików nawleczonych na nitkę. W przypadku wiązania węzłów pionowych sytuacja jest odwrotna. Wszystkie sznurki w danym elemencie są wiodące, a tylko jeden sznurek jest wiążący i nawija po dwie pętelki żebrowe, układające się poziomo jedna na drugiej, co jest łatwo widoczne w wyrobie.Przy użyciu dodatkowego sznurka wiążącego w innym kolorze można uzyskać dodatkowy efekt. Sznurek wiążący węzły żebrowe pionowe staje się sznurkiem wiodącym w momencie wiązania węzłów poziomych.
Irena Kotecka, Relaks z Makramą, Wydawnictwo Watra, Warszawa 1998, Wydanie 1, str. 22
Węzły żebrowe wiązane z prawej na lewą stronę:
Irena Kotecka, Relaks z Makramą, Wydawnictwo Watra, Warszawa 1998, Wydanie 1, str. 23
Węzły żebrowe skośne:
Irena Kotecka, Relaks z Makramą, Wydawnictwo Watra, Warszawa 1998, Wydanie 1, str. 24
Podsumowanie
Niezwykłe dzieła rękodzielnicze, tworzone przez makramistki z kilkumetrowych bawełnianych sznurków, wnoszą do przestrzeni naturalny urok i boho styl. Oferują one nie tylko estetyczną przyjemność, ale także wpisują się w trendy ekologiczne, przyciągając uwagę tych, którzy cenią sobie harmonię z naturą.Rozpoczynając przygodę z makramą, kluczowe jest wybranie odpowiedniego sznurka oraz opanowanie podstawowych splotów. Zarówno sznurki bawełniane plecione, skręcane, jak i polipropylenowe posiadają swoje zalety i są dostosowane do różnych rodzajów projektów. Dodatkowo, posiadanie właściwych narzędzi, takich jak nożyczki, taśma klejąca czy miarka krawiecka, ułatwi pracę i pozwoli na osiągnięcie najlepszych efektów.Zrozumienie podstawowych splotów, takich jak węzeł mocujący, płaski czy żebrowy, stanowi fundament każdego projektu makramowego. Eksperymentowanie z różnymi technikami wiązania oraz kombinowanie kolorów i tekstur sznurków otwiera nieograniczone możliwości twórcze.W tych prostych krokach tkwi cała magia makramy, która, wraz z Twoją wyobraźnią i determinacją, może przerodzić się w niezwykłe, personalizowane arcydzieła.
